Οι μωβ μέδουσες έχουν επικρατήσει στις θάλασσές μας τον τελευταίο καιρό, προκαλώντας άγχος και φόβο. Αυτό που χρειάζεται απλώς είναι να παρατηρούμε τα νερά και την παραλία και φυσικά να ακολουθούμε τι βασικές οδηγίες των γιατρών σε περίπτωση τσιμπήματος.
Οδηγίες για τη μωβ μέδουσα:
Η μωβ μέδουσα (επιστημονική ονομασία: Pelagia noctiluca) είναι μέδουσα της οικογένειας Πελαγίδες και το μόνο αναγνωρισμένο επί του παρόντος είδος στο γένος της. Ένα αρκετά μικρό και ποικιλόχρωμο είδος, τόσο τα πλοκάμια του όσο και η (ασυνήθιστο στις μέδουσες) καμπάνα καλύπτονται από κεντριά. Φέτος, έχουν παρατηρηθεί σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου αλλά και του Ιονίου, ενώ χειμερινοί κολυμβητές ανέφεραν ότι έβλεπαν αυτό το είδος μέδουσας και το χειμώνα. Ωστόσο, η παρουσία τους αυξάνεται κατά πολύ το καλοκαίρι καθώς ευνοούνται οι συνθήκες αναπαραγωγής της λόγω της υψηλότερης θερμοκρασίας της θάλασσας. Η αναπαραγωγή τους ευνοείται και από την κλιματική αλλαγή που αυξάνει τη θερμοκρασία του νερού. Παράλληλα, η μείωση του πληθυσμού των ψαριών, που είναι κυνηγοί τους αλλά και η μείωση των πληθυσμών των θαλάσσιων χελώνων που είναι ο βασικός κυνηγός τους ευνοεί την εξάπλωση των μεδουσών.
Η Pelagia noctiluca θεωρείται η πιο σημαντική μέδουσα που τσιμπάει στη Μεσόγειο Θάλασσα. Τόσο τα πλοκάμια της όσο και – ασυνήθιστα για τις μέδουσες – ο κώδωνας καλύπτονται από κνιδοκύτταρα (κύτταρα που τσιμπούν).
Τα περιστατικά τσιμπήματος είναι κοινά, επώδυνα και τα συμπτώματα μπορεί να επιμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά γενικά δεν είναι επικίνδυνα. Το τσίμπημα προκαλεί πόνο που συνήθως διαρκεί 1-2 εβδομάδες, τοπική ερυθρότητα, οίδημα και εξάνθημα, αλλά γενικά δεν είναι επικίνδυνο και δεν υπάρχουν καταγεγραμμένοι θάνατοι. Μερικές φορές, τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο γενικά και περιλαμβάνουν ζάλη, έμετο και διάρροια. Σε περίπτωση εμφάνισης συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως: υπόταση, βράχος φωνής, εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα – εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας – συνείδησης , έμετος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.
Αντιμετώπιση:
Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι η άμεση εξουδετέρωση της νευροτοξίνης της μωβ μέδουσας από το δέρμα. Η ουσία αυτή όσο πιο πολύ ώρα διατηρηθεί στο δέρμα τόσο πιο έντονα συμπτώματα θα δημιουργηθούν. Η εξουδετέρωσή της πρέπει να γίνει όσο πιο γρήγορα γίνεται τοποθετώντας στην πάσχουσα επιφάνεια για 5 λεπτά μαγειρική σόδα διαλυμένη με θαλασσινό νερό σε αναλογία 1:1.
Απομακρύνετε τα τυχόν κολλημένα πλοκάμια από την πάσχουσα επιφάνεια. Όχι όμως με γυμνά χέρια, διότι αυτό θα οδηγήσει σε κόλλημα των πλοκαμιών και σε άλλα σημεία του σώματος και μεταφορά του ερεθισμού εκεί.
Στη συνέχεια ξεπλύνετε την πάσχουσα περιοχή με άφθονο θαλασσινό νερό ή με με σαπούνι αλκαλικού pH (ελαιολάδου).
Τοποθετήστε στο σημείο του τσιμπήματος πάγο ή κρύες κομπρέσες. Αυτό περιορίζει τα τοπικά φαινόμενα από το δέρμα.
Τοπική χρήση κορτιζονούχου κρέμας. Περιορίζει την τοπική φλεγμονώδη αντίδραση και ανακουφίζει γρήγορα από το τσούξιμο και τον κνησμό.
Πάρτε κάποιο χάπι αντισταμινικό αν έχετε έντονο κνησμό ή αναλγητικό αν έχετε εντονο πόνο ή και τα δύο μαζί. Με τα χάπια αυτά αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα τα συμπτώματα. Η ανάγκη για χάπια τέτοιου είδους είναι μεγαλύτερη όσο πιο έντονα είναι τα υποκειμενικά συμπτώματα (κνησμός – πόνος). Τέλος αν τα συμπτώματα είναι έντονα και ιδιαίτερα αν δεν υποχωρούν μετά την εφαρμογή των τοπικών μέτρων, μπορεί να χρειαστεί συστηματική χρήση κορτικοστεροειδών. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να χρειαστεί να επισκεφθείτε άμεσα τον Δερματολόγο σας. Στη σπάνια περίπτωση συστηματικών συμπτωμάτων, όπως εμετό, ζάλη, δύσπνοια, ταχυκαρδία, βράγχος φωνής, γενικευμένο εξάνθημα, πρέπει οπωσδήποτε να πάτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας.
Για πληρέστερη ενημέρωσή σας ενόψει των δυσάρεστων αυτών καταστάσεων, πριν φύγετε για τις διακοπές σας, επισκεφθείτε τον Δερματολόγο σας που είναι ο Ειδικός Γιατρός για να σας καθοδηγήσει κατάλληλα και να οργανώσει το ιδανικό προσωπικό φαρμακείο για τις διακοπές σας.